Harttransplantaties

Onze persoonlijkheid zit ook in ons hart.

Terwijl ik mij, zoals menigeen, pijnigde over de vraag of ik mijn organen ter beschikking wil stellen voor transplantatie, las ik een voorpublicatie van een nieuw boek,dat zojuist in de Verenigde Staten is verschenen. Het boek voegt een volledig nieuw element toe aan de discussie die vooralsnog gaat over de vraag wanneer iemand (hersen)dood is en wat de belangen zijn van de nabestaanden.

De Amerikaanse psychoneuro-immunoloog Paul Pearsall onderzocht de levens van meer dan zeventig mensen bij wie een donorhart werd ingeplant. Hij beschrijft onder meer het volgende voorval.
Glenda verloor haar echtgenoot David in een auto-ongeluk. Zij stelt de organen van David ter beschikking voor transplantatie. Enkele jaren later ontmoet zij - in het kader van het onderzoek van Pearsall - de Spaanssprekende jongeman die het hart van haar overleden echtgenoot heeft ontvangen. Geëmotioneerd door de ontmoeting vraagt Glenda of zij haar hand op de borst van de man mag leggen. 'Ik hou van je, David, alles is copacetic", zegt zij.
De ook aanwezige moeder van de Spaanssprekende jongeman kijkt verschrikt op. Zij zegt: 'Dat woord gebruikt mijn zoon ook tegenwoordig . Hij zei het nooit voor zijn harttransplantatie. Ik ken het woord niet, het bestaat niet in het Spaans. Maar het was wel het eerste wat hij zei na de operatie'. Er blijkt meer veranderd in de jongeman. Hij was een bewust vegetariër en zeer bewust van zijn gezondheid, tegenwoordig verlangt hij naar vlees en vet voedsel. Hij hield van heavy metal muziek maar draait tegenwoordig alleen nog rock and roll uit de jaren vijftig. Glenda vertelt dat zij en haar man altijd het zelfgemaakte woord copacetic gebruikten om te zeggen dat alles oke was, dat haar man een vleesliefhebber was en dat hij in een rock and rollband speelde.

PERSOONLIJKHEID

Heeft het hart een herinnering? Gaat met het hart ook een deel van de persoonlijkheid van de donor over naar de ontvanger van het orgaan? Ja, betoogt Paul Pearsall in zijn boek The Hearts's Code (Broadway Books 1998). Het boek draagt een opwindend nieuw aspect aan in de huidige discussie over donorcodicillen. Pearsall geeft meer opmerkelijke voorbeelden van herinneringen van getransplanteerde harten.
Een meisje van acht krijgt het hart van een meisje van tien dat wordt vermoord. Het meisje komt terecht bij een psychiater omdat zij wordt geplaagd door nachtmerries over de moordenaar van haar donor. Zij zegt dat zij de man kent. Na een aantal sessies besluit de psychiater de politie te waarschuwen en op aanwijzingen van het meisje wordt de moordenaar opgespoord. De man wordt veroordeeld met het bewijs dat het meisje levert: tijd, wapen, plaats, de kleren die hij droeg, wat het meisje dat hij had vermoord tegen hem had gezegd ... alles wat het meisje vertelde, bleek juist.
Het boek van Pearsall is gebaseerd op 73 gevallen van harttransplantaties waarbij met de transplantatie ook een deel van de persoonlijkheid van de donor bleek te zijn overgegaan. Pearsall suggereert dat de hersenen niet het enige centrum van menselijke intelligentie zijn, maar dat ook het hart een intelligente kern is. Hij oppert dat het lichaam bestaat uit cellen die 'informatie' met zich meedragen. Cellen dragen die informatie elektromagnetisch aan elkaar over. Zo kan het ook dat een getransplanteerd orgaan 'oude' informatie blijft 'uitzenden'.

ERVARINGEN

Het thema van 'organen met herinnering' komt ook aan bod in het recente februarienummer van het Franse tijdschrift Psychologies. Het tijdschrift beschrijft het recente verhaal van een achtjarig Joods jongetje die omkomt bij een auto-ongeluk. Zijn dood redt een driejarig Arabisch meisje met een ernstige hartafwijking. Als het meisje Reem ontwaakt uit de narcose na de operatie vraagt zij aan haar moeder om een Joods snoepje waarvan zij de naam niet kon kennen.
Het blad stelt vast dat de ervaringen van persoonlijkheidsveranderingen van mensen die een orgaantransplantatie ondergingen de fundamenten van de medische wetenschap aantasten. Cellen zijn materie in de geneeskunst en een hart is een spier, een pomp. Psychologies citeert een arts: 'Het is volstrekt niet bewezen dat met de transplantatie van een orgaan ook een herinnering wordt overgeplant. Zo'n bewering is slechts ongegronde fantasie die enkel als effect heeft dat het aantal donoren zal dalen. En dat is zeer gevaarlijk.'.
Artsen wijten eventuele veranderingen in de persoonlijkheid aan de zware medicamenten die patienten moeten slikken om afstoting te voorkomen. Bovendien geldt voor de meeste hartpatiënten dat zij zich weer sterk en gezond - en dus anders - voelen na jaren van ziekte.
Maar een bekend ander verschijnsel ondersteunt de theorie dat cellen een herinnering hebben: mensen bij wie een ledemaat is geamputeerd, behouden vaak het 'gevoel' van dat lichaamsdeel.
Er is ongetwijfeld meer onderzoek nodig om de processen die tot de beschreven mysterieuze ervaringen leiden te verklaren. Intussen lijken wij als potentiële donoren voor nog een nieuwe vraag te staan: mogen wij een eventuele ontvanger van onze organen opzadelen met elementen van onze persoonlijkheid?

Jurriaan Kamp is hoofdredacteur van 'Ode', het blad dat de mogelijkheden van vernieuwing en verandering wil verkennen.

Bron: Haagsche Courant, 9 april 1998 - Jurriaan Kamp

In Engeland is in 1999 een meisje van 15 jaar door het Engelse Hooggerechtshof gedwongen om tegen haar wil een harttransplantatie te ondergaan. Haar uitspraken als "ik wil niet dood, maar liever dat dan het hart van iemand anders te hebben" en "ik ga liever als vijftienjarige met mijn eigen hart dood" werden beoordeeld als inconsequent en typisch behorend tot de wereld van een doodzieke tiener, die het overzicht heeft verloren. Voor meer info zie de Telegraaf.

Commentaar: Bovenstaande ervaringen bevestigen de bijbelse blik op het functioneren van ons hart. Onze gevoelens en persoonlijkheid zetelen wel degelijk ook in ons hart. Zie ook Stichting Bezinning Orgaandonatie.

Een nieuw hart:

Een gezond hart is fijn, maar nog belangrijker is dat ons hart geestelijk wordt veranderd. Bekijk daarvoor de Oplossing en de 4 Geestelijke Wetten .

Terug naar Homepagina